تعیین و رتبه بندی سرمایه اجتماعی در استانهای ایران با استفاده از روش غیر مستقیم

مقدمه: سرمایه اجتماعی1 مفهومی چندوجهی و موضوعی میان رشته ای بوده و شامل هنجارها، شبکه های اجتماعی و روابط میان افراد می شود. سرمایه اجتماعی به دلیل آثارش بر بهبود کارایی جامعه از اهمیت بالایی برخوردار می باشد و برای اندازه گیری آن از روش های مستقیم و غیرمستقیم استفاده می شود. در روش غیرمستقیم که در شرایط فقدان آمار و اطلاعات متغیرهای اصلی سرمایه اجتماعی مورد استفاده قرار می گیرد، با استفاده از علایمی که در نبود سرمایه اجتماعی ظاهر می شوند، به برآورد سرمایه اجتماعی پرداخته می شود.روش: در تحقیق حاضر برخی متغیرهایی که در شرایط فرسایش سرمایه اجتماعی ظاهر می شوند، برای استانهای ایران انتخاب و با استفاده از روش آنتروپی شنون برای آن ها وزن مناسب تعیین شد. سپس با استفاده از مدل بهینه سازی تعاملی (topsis) که ازجمله روش های تصمیم گیری چندمتغیره (madm) می باشد، برای هر یک از استانها امتیازی محاسبه شد.یافته ها: با استفاده از متغیرهای مرتبط با آسیب اجتماعی، فرار مالیاتی و امید به زندگی، استان تهران رتبه نخست سرمایه اجتماعی را در سال 1391 کسب نمود.بحث: برای ارایه تصویر جامع تر از سرمایه اجتماعی در روش غیرمستقیم، لازم است علاوه بر توجه به علایم مرتبط با آسیب اجتماعی که بیشتر مطالعات داخلی بر آن متکی است، به دیگر علایم نظیر میزان اعتماد مردم به دولت، با به کارگیری متغیرهایی نظیر فرار مالیاتی و یا متغیرهای مرتبط با سلامت سرمایه انسانی نیز توجه نمود.